Klemens III
Paolo Scolari (urodzony w Rzymie, około 1130 roku, zmarł zapewne (13 lub 25 marca) albo 27 marca lub 10 kwietnia 1191 roku) herb Papież, Biskup Rzymu, Wikariusz Jezusa Chrystusa, Następca i Książe Apostolski, Najwyższy Biskup Kościoła, Patriarcha Świata od 19 grudnia 1187 roku do 27 marca lub 10 kwietnia 1191 roku. Po latach konfliktu z rzymską republiką komunalną papiestwo powróciło do Rzymu: papież 11 lutego 1188 roku triumfalnie wjechał do miasta i objął Lateran. Senatorowie uznali jego zwierzchność i złożyli mu przysięgę wierności, przywracając dochody oraz prawo bicia monety. Papież zobowiązał się za to do płacenia podatków i współdziałania przeciw hrabstwu Tuskulum. Pochodził z wpływowej i zamożnej rodziny, wstąpił do kanoników w Bazylice S. Maria Maggiore, a Lucjusz III mianował go w 1179 roku kardynałem-biskupem Palestriny. Po śmierci Grzegorza VIII kardynałowie zebrani w Pizie w obecności przedstawiciela cesarza, 19 grudnia 1187 roku wybrali go na papieża, jako człowiek kompromisu między cesarzem a Kościołem. Po intronizacji Klemens III wezwał mieszkańców Pizy do udziału w wyprawie krzyżowej, a w odezwie do świata zapowiedział odpust zupełny dla tych, którzy wyruszą na odsiecz Ziemi Świętej, i apelował do zaniechania zabaw, przemiany życia oraz do publicznych modłów w intencji krucjaty. Po dziesięcioleciach niepokojów mógł papież znowu rezydować i rządzić w Rzymie; ustały walki między rzymskimi rodami arystokratycznymi a senatem. Porozumienie z senatem rzymskim potwierdził traktat papieża z cesarzem z 3 kwietnia 1189 roku, który został zawarty w Strasburgu. Klememens III kontynuował wobec Fryderyka I "Barbarossy" politykę ugodową, akceptując jego kandydata na arcybiskupstwo w Trewirze i obiecując synowi Fryderyka I, Henrykowi koronę cesarską. Cesarz zobowiązał się na zjeździe w Moguncji do osobistego udziału w III krucjacie, w której wzięli udział także królowie: Anglii - Ryszard I "Lwie Serce" i Francji - Filip II August. Klemens III doprowadził do pojednania między Pizą a Genuą, dzięki czemu obie potęgi morskie mogły uczestniczyć w krucjacie. Usamodzielnił Kościół szkocki, wyłączając go spod jurysdykcji metropolity Yorku i podporządkowując bezpośrednio Stolicy Apostolskiej. Zreorganizował kurię, a w trosce o finanse ograniczył wydatki i powołał urząd podskarbiego papieskiego, który objął Cencio Saveui, późniejszy Honoriusz III. Kiedy Fryderyk I "Barbarossa" utonął w rzece 10 czerwca 1190 roku, jego syn, Henryk VI, odmówił złożenia hołdu lennego papieżowi. Miał żal o to, że Klemens III zgodził się na koronację Tankreda z Lecce, wnuka króla Rogera II, na władcę Sycylii. Henryk VI wyruszył na podbój Sycylii, ale zanim zdążył dotrzeć do Rzymu, papież zmarł. Do liturgii wprowadził Klemens podniesienie hostii i kielicha podczas Przemienienia. Sprawą sporną była przynależność metropolitarna biskupstw w Wolinie, do którego rościli sobie pretensje arcybiskup magdeburscy. W 1180 roku biskup woliński Konrad wziął udział w synodzie prowincjonalnym w Łęczycy, ale już jego następca Zygfryd uzyskał od papieża Klemensa III bullę pozwalającej przenieść stolicę biskupią z Wolina do Kamienia Pomorskiego i poddającą diecezję bezpośredniej jurysdykcji Stolicy Apostolskiej.USTAWA z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz.U. 1994 Nr 24 poz. 83 z późn. zmianami)
Bogdan Pietrzyk